Sarkis Sarents’in 99 yıl önce derleyip yayımladığı Ermeni Edebiyatı Numuneleri,
Aras Yayıncılık tarafından yeniden yayımlandı. 8 Ermeni yazardan 14
öykünün yer aldığı kitap için dönemin önde gelen 4 Osmanlı aydınının
yazdığı yazılar ise bugünden bakıldığında okuyanı şaşırtan görüş ve
saptamalar içeriyor.
Dönemin önde gelen Ermeni aydınlarından Sarkis Srents’in 1913’te
derlediği öykülere dört ünlü yazar birer övgü yazısı yazınca, ortaya
Türklere Ermeni Edebiyatı’nı tanıtmaya yönelik bu önemli çalışma çıkmış.
Bir yanda II. Meşrutiyet’in özgürlük ve diyalog rüzgârları, öte
yanda yaklaşmakta olan 1915 felaketinin ayak seslerinin duyulduğu
günlerde yazılan öyküler, dönemin öne çıkan özelliklerini son derece
ustalıklı bir dille anlatıyor. Öykülerle ilgili yazılar ise bugünden
bakıldığında okuyanı şaşkına çeviren tespitlerle dolu…
“Ermeni Edebiyatı Numuneleri’nin 99 yıl önceki ilk baskısı,1512’de
Venedik’te Hagop Meğabard tarafından basılan ilk Ermenice kitapla
birlikte başlayan Ermeni matbaacılık faaliyetlerinin 400. yıldönümü
kutlamalarına denk düşmüştü. Yüz yıl sonra bugün, Numuneler’in
baskısının bu kutlamaların 500. yıldönümüne denk düşmesi, özel bir anlam
taşıyor şüphesiz. Öyle ki bu kitap, başta Sarkis Srents olmak üzere,
Ermeni yayın emekçileri ve aydınlarının silinmez hatıralarına adanmış
naçiz bir armağandır aynı zamanda.”
Ermeni Edebiyatı Numuneleri 1913’ü Mahir Ünsal Eriş ile birlikte
günümüz Türkçesine çeviren Ari Şekeryan’ın kitabın sunuş yazısında yer
alan bu satırları kitabın bugün ifade ettiği anlamı çok güzel ifade
ediyor. Ancak bugünden bakıldığında, kitabın özellikle tarihsel ve
toplumsal bakımdan çok farklı anlamları da var. Kitapta yer alan
öykülerin yanı sıra, bu öykülerden ilham alarak birer yazı kaleme alan
dört önemli Osmanlı aydınının görüşleri, bu ülkenin zihniyet tarihi
açısından çok önemli veriler içeriyor.
